(750)رگ رگ است این آب شیرین آب شور |
|
در خلائق میرود تا نفخ صور |
(751)نیکوان را هست میراث از خوش آب |
|
آن چه میراث است؟ اورثنا الکتاب |
رگ رگ: رشتهى آب بهمراه رشتهى دیگر، مجازا، حق و باطل.
آب شیرین و آب شور: کنایه از صفات نیک و صفات زشت انسانی است.
نفخ صور: دمیدن اسرافیل در صور و کرناى که علامت رستخیز است و مردگان بدان آواز زنده مىشوند و از گور بر مىخیزند. برگرفته است از آیهى شریفه: وَ نُفِخَ فِی اَلصُّورِ فَجَمَعْناهُمْ جَمْعاً [1] و نظایر آن.
اورثنا الکتاب:اشاره به آیه: «ثُمَّ أَوْرَثْنَا الْکِتَابَ الَّذِینَ اصْطَفَیْنَا مِنْ عِبَادِنَا فَمِنْهُمْ ظَالِمٌ لِّنَفْسِهِ وَمِنْهُم مُّقْتَصِدٌ وَمِنْهُمْ سَابِقٌ بِالْخَیْرَاتِ بِإِذْنِ اللَّهِ ذَلِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ.جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَهَا یُحَلَّوْنَ فِیهَا مِنْ أَسَاوِرَ مِن ذَهَبٍ وَلُؤْلُؤًا وَلِبَاسُهُمْ فِیهَا حَرِیرٌ.وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی أَذْهَبَ عَنَّا الْحَزَنَ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٌ شَکُورٌ.الَّذِی أَحَلَّنَا دَارَ الْمُقَامَةِ مِن فَضْلِهِ لَا یَمَسُّنَا فِیهَا نَصَبٌ وَلَا یَمَسُّنَا فِیهَا لُغُوبٌ»: قرآن یا کتب آسمانی و به عبارت دیگر، معرفت حق را به کسانی که بندگان برگزیده ما بودند به میراث دادیم،(امّا) از میان آنها عدهاى بر خود ستم کردند، و عدهاى میانه رو بودند،و گروهى به اذن خدا در نیکیها (از همه) پیشى گرفتند، و این، همان فضیلت بزرگ است!(پاداش آنان) باغهاى جاویدان بهشت است که در آن وارد مىشوند در حالى که با دستبندهایى از طلا و مروارید آراستهاند، و لباسشان در آنجا حریر است!آنها مىگویند: «حمد (و ستایش) براى خداوندى است که اندوه را از ما برطرف ساخت؛ پروردگار ما آمرزنده و سپاسگزار است!همان کسى که با فضل خود ما را در این سراى اقامت (جاویدان) جاى داد که نه در آن رنجى به ما مىرسد و نه سستى و واماندگى!.[2]
( 750) دستجات خوب و بد افراد بشر چون رگههاى آب شیرین و شور تا قیامت در جریان است.( 751) خوبان از آب شیرین ارث بردهاند و مشمول پرتو مضمون آیه شریفه أَوْرَثْنَا اَلْکِتابَ مىباشند.
مولانا میگوید: این اوصاف گوناگون یا گرایشهای انسان به جریان حق و باطل مانند رگههای آب در زمین است که بعضی از آنها شیرین و برخی شور است و در این جریانها تا پایان هستی به همینگونه خواهد بود.
نیکان و آشنایان به حقایق و معارف الهی، از آب خوش یا آب شیرین معرفت، ارث میبرند. این میراث کدام است؟ همان است که در قرآن کریم به آن اشاره شده است: قرآن یا کتب آسمانی و به عبارت دیگر، معرفت حق را به کسانی که بندگان برگزیده ما بودند به میراث دادیم. مردان راه حق به دلیل پیوستگی روحانی و معنوی، فرزندان معنوی پیامبراناند و معرفت حق را از آنها به ارث میبرند.
محمدرضا افضلی تحصیل کرده درحوزه معارف، پژوهشگر ونویسنده کتاب معارف مثنوی، سروش آسمانی در4جلد(شرح موضوعی مثنوی)، درمحضر مولانادر6جلد(شرح کامل مثنوی معنوی)، شرح لبّ اللباب مثنوی در2جلد،دانشنامه عزالی در4جلد .... |